Miesiąc listopad to czas pamięci i zadumy o Tych, co odeszli. Udajemy się na cmentarze, aby w chwili ciszy przywołać wspomnienia naszych bliskich, znajomych, których nie ma już wśród nas.
Od kilkunastu lat w ramach projektu „Przywróćmy Pamięć” realizowanego najpierw w Gimnazjum im. ks. Jana Twardowskiego w Torzymiu, a obecnie w Szkole Podstawowej im. Bohaterów Westerplatte w Torzymiu,sprawujemy opiekę nad zdewastowanymi grobami na opuszczonym Kirkucie żydowskim. Odwiedzamy również groby ludzi zasłużonych dla historii naszej Małej Ojczyzny, którzy spoczywają na Cmentarzu Komunalnym w Torzymiu. Należą do nich między innymi: Pan Walenty Szymaniak, który w czasie II wojny światowej był więźniem obozu Auschwitz-Birkenau oraz Pani Maria Syrocińska, niestrudzona organizatorka oświaty w naszej miejscowości po zakończeniu II wojny światowej.
Niosąc cząstkę ciepła, zrozumienia i tolerancji, staramy się, aby pamięć o pochowanych tam ludziach, nie została zapomniana.
27 października 2017 roku udaliśmy się na cmentarze, aby uporządkować miejsca spoczynku zmarłych, zmówić modlitwę, zapalić znicze i złożyć kwiaty na grobach Tych, co odeszli. Choć pogoda nie sprzyjała naszej wyprawie, gdyż padał deszcz i było chłodno, to jednak szacunek dla zmarłych i poczucie obowiązku sprawiły, że wypełniliśmy postawione sobie wcześniej zadanie.
Możliwe, że wzbudza to pewne wątpliwości, że chrześcijanie modlą się na cmentarzu innego wyznania. Sądzimy jednak, iż najważniejszą sprawą jest dbanie o pamięć każdego człowieka bez względu na jego pochodzenie i religię.
Staramy się być wierni takim wartościom, jak tolerancja i akceptacja drugiego człowieka pomimo jego odmiennego wyznania.
Z prac na cmentarzach sporządziliśmy dokumentację zdjęciową.
Danuta Czapnik, Joanna Pawlak- Kopeć
nauczycielki historii w Szkole Podstawowej
im. Bohaterów Westerplatte
w Torzymiu