Standardy ochrony dzieci przed krzywdzeniem

w Szkole Podstawowej im. Bohaterów Westerplatte w Torzymiu

 

PREAMBUŁA

Naczelną zasadą wszystkich działań podejmowanych przez nauczycieli i pracowników obsługi Szkoły Podstawowej im. Bohaterów Westerplatte jest działanie dla dobra dziecka i w jego najlepszym interesie. Pracownicy szkoły traktują dziecko z szacunkiem, dostrzegają jego potrzeby i niosą mu pomoc. Realizując te cele, działają w ramach obowiązującego prawa, Statutu Szkoły, przyjętych procedur oraz swoich kompetencji.

 

PODSTAWY PRAWNE

 

• Konwencja o prawach dziecka przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989 r. (Dz. U. z 1991r. Nr 120, poz. 526 z późn. zm.)

• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483
z późn. zm.)

• Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1359)

• Ustawa z dnia 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy - Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1606).

• Ustawa z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 31 z późn. zm.)

• Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy domowej (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1249).

• Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1138 z późn. zm.).

• Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks postępowania karnego (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1375 z późn. zm.).

• Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 z późn. zm.) -art. 23 i 24

• Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1550 z późn. zm.).

 

Standardy ochrony dzieci przed krzywdzeniem

STANDARD I: 

W szkole realizowany jest Program Ochrony Małoletnich. Program ma na celu ochronę dzieci przed krzywdzeniem i jego skutkami.

STANDARD II: 

Personel dopuszczony do kontaktu z małoletnimi tworzy bezpieczne warunki nauki i opieki podczas pobytu uczniów w szkole.

STANDARD III: 

W szkole opracowane są i znane wszystkim pracownikom procedury zgłaszania podejrzenia o krzywdzenie małoletniego oraz procedury interwencyjne w sytuacji zagrożenia.

STANDARD IV 

Działania w zakresie ochrony małoletnich są monitorowane i weryfikowane pod kątem zgodności z przyjętymi zasadami i procedurami.

 

SŁOWNICZEK POJĘĆ, OBJAŚNIENIE TERMINÓW UŻYWANYCH
W DOKUMENCIE 

 

1. Nauczycielem, pracownikiem obsługi jest osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę, umowy cywilnoprawnej a także wolontariusz i stażysta.

2. Dzieckiem jest każda osoba do ukończenia 18. roku życia.  

3. Opiekunem dziecka jest osoba uprawniona do reprezentacji dziecka, w szczególności jego rodzic lub opiekun prawny. W myśl niniejszego dokumentu opiekunem jest również rodzic zastępczy.  

4. Zgoda rodzica dziecka oznacza zgodę co najmniej jednego z rodziców dziecka. Jednak
w przypadku braku porozumienia między rodzicami dziecka należy poinformować rodziców o konieczności rozstrzygnięcia sprawy przez sąd rodzinny.  

5. Przez krzywdzenie dziecka należy rozumieć popełnienie czynu zabronionego lub czynu karalnego na szkodę dziecka lub zagrożenie dobra dziecka, w tym jego zaniedbywanie.  

6. Osoba odpowiedzialna za Internet to wyznaczony przez dyrektora szkoły nauczyciel, sprawujący nadzór nad korzystaniem z Internetu przez dzieci na terenie placówki oraz nad bezpieczeństwem dzieci w Internecie.  

7. Osoba odpowiedzialna za Politykę ochrony dzieci przed krzywdzeniem to wyznaczony przez dyrektora szkoły nauczyciel sprawujący nadzór nad realizacją Polityki ochrony dzieci przed krzywdzeniem w placówce.  

8. Dane osobowe dziecka to wszelkie informacje umożliwiające identyfikację dziecka.

 

ROZPOZNAWANIE I REAGOWANIE
NA CZYNNIKI RYZYKA KRZYWDZENIA DZIECI

Definicje

Światowa Organizacja Zdrowia wskazuje, że krzywdzeniem jest każde zamierzone
i niezamierzone działanie lub zaniechanie działania jednostki, instytucji lub społeczeństwa jako całości, a także każdy rezultat takiego działania lub bezczynności, które naruszają równe prawa i swobody dzieci i/lub zakłócają ich optymalny rozwój. Wyróżnić można cztery formy krzywdzenia osoby małoletniej:

1. przemoc psychiczną,
2. przemoc fizyczną,
3. zaniedbywanie,
4. wykorzystywanie seksualne.

Wykorzystywanie seksualne dziecka to włączanie dziecka w aktywność seksualną, której nie jest ono w stanie w pełni zrozumieć i udzielić na nią świadomej zgody, i/lub na którą nie jest odpowiednio dojrzałe rozwojowo i nie może zgodzić się w ważny prawnie sposób, i/lub która jest niezgodna z normami prawnymi bądź obyczajowymi danego społeczeństwa. Z wykorzystaniem seksualnym mamy do czynienia, gdy taka aktywność wystąpi między dzieckiem a dorosłym lub dzieckiem a innym dzieckiem, jeśli osoby te ze względu na wiek bądź stopień rozwoju pozostają w relacji opieki, zależności, władzy.

 

Przestępstwa przeciwko wolności seksualnej i obyczajności na szkodę małoletniego

Wśród przestępstw przeciwko wolności seksualnej i obyczajności na szkodę małoletniego wyróżnić można przestępstwa wskazane w Ustawie z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny
(t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1138 ze zm.) w następujących regulacjach:

1. art. 197 – zgwałcenie i wymuszenie czynności seksualnej,
2. art. 198 – seksualne wykorzystanie niepoczytalności lub bezradności,
3. art. 199 – seksualne wykorzystanie stosunku zależności lub krytycznego położenia,
4. art. 200 – seksualne wykorzystanie małoletniego,
5. art. 200a – elektroniczna korupcja seksualna małoletniego,
6. art. 200b – propagowanie pedofilii,
7. art. 202 – publiczne prezentowanie treści pornograficznych.

Zgodnie z art. 304 § 2 Ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks postępowania karnego (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1375 ze zm.) instytucje państwowe i samorządowe, które w związku ze swą działalnością dowiedziały się o popełnieniu przestępstwa ściganego z urzędu, są zobowiązane niezwłocznie zawiadomić o tym prokuratora lub policję oraz przedsięwziąć niezbędne czynności do czasu przybycia organu powołanego do ścigania przestępstw lub do czasu wydania przez ten organ stosownego zarządzenia, aby nie dopuścić do zatarcia śladów
i dowodów przestępstwa.

 

Ważne sygnały

Pracownicy placówki zwracają szczególną uwagę na występowanie w zachowaniu małoletniego sygnałów świadczących o krzywdzeniu, w szczególności o możliwości popełnienia przestępstwa wskazanego w § 3. Uwagę pracownika powinny zwrócić np. następujące zachowania:

1. dziecko ma widoczne obrażenia ciała (siniaki, poparzenia, ugryzienia, złamania kości itp.), których pochodzenie trudno jest wyjaśnić,
2. podawane przez dziecko wyjaśnienia dotyczące obrażeń wydają się niewiarygodne, niemożliwe, niespójne itp.; dziecko często je zmienia,
3. pojawia się niechęć przed udziałem w lekcjach uwzględniających ćwiczenia fizyczne,
4. dziecko nadmiernie zakrywa ciało, niestosownie do sytuacji i pogody,
5. dziecko wzdryga się, kiedy podchodzi do niego osoba dorosła,
6. dziecko boi się rodzica lub opiekuna,
7. dziecko boi się powrotu do domu,
8. dziecko jest bierne, wycofane, uległe, przestraszone,
9. dziecko cierpi na powtarzające się dolegliwości somatyczne: bóle brzucha, głowy, mdłości itp.,
10. dziecko moczy się bez powodu lub w konkretnych sytuacjach czy też na widok określonych osób,
11. nastąpiła nagła i wyraźna zmiana zachowania dziecka.

 

Zasady ochrony dzieci przed krzywdzeniem

w Szkole Podstawowej im. Bohaterów Westerplatte w Torzymiu

ROZDZIAŁ I

ZASADY BEZPIECZNEJ REKRUTACJI PERSONELU

§ 1

1. Rekrutacja nauczycieli odbywa się zgodnie z zasadami określonymi w ustawie – Karta Nauczyciela:

1. Kandydat do zatrudnienia na stanowisku nauczyciela musi spełniać następujące warunki:

1. posiadać obywatelstwo polskie (wymóg ten nie dotyczy obywateli państwa członkowskiego UE, Konfederacji Szwajcarskiej lub państwa członkowskiego EFTA - strony umowy o EOG),
2. mieć pełną zdolność do czynności prawnych i korzystać z praw publicznych,
3. nie może toczyć się przeciwko niemu postępowanie karne w sprawie o umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub postępowanie dyscyplinarne,
4. nie może być skazany prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe,
5. nie być prawomocnie ukarany karą dyscyplinarną, zwolnienia z pracy z zakazem przyjmowania do pracy w okresie 3 lat przed nawiązaniem stosunku pracy, albo karą dyscyplinarną wydalenia z pracy,
6. posiadać kwalifikacje wymagane do zajmowania danego stanowiska (art. 10 ust. 5 Karty Nauczyciela,
7. przedłożyć informacje z Krajowego Rejestru Karnego informacji o niekaralności pozyskanej przez kandydata na jego koszt.

2. Dyrektor weryfikuje kandydata na stanowisko nauczyciela:

1. w Centralnym Rejestrze Orzeczeń Dyscyplinarnych,
2. rejestrze Sprawców Przestępstw na tle Seksualnym.

lub

3. rejestrze karalności państw trzecich w zakresie określonych przestępstw (lub odpowiadających im czynów zabronionych w przepisach prawa obcego) lub w przypadkach prawem wskazanych oświadczenia o niekaralności.

2. Rekrutacja pracowników administracji i obsługi odbywa się na zasadach określonych w ustawie o pracownikach samorządowych i przepisach wykonawczych oraz obowiązku weryfikacji kandydata do zatrudnienia w Rejestrze Sprawców na tle Seksualnym. 

ROZDZIAŁ II

ZASADY ZAPEWNIAJĄCE BEZPIECZNE RELACJE MIĘDZY MAŁOLETNIM
A PERSONELEM PLACÓWKI

 

§ 2
Relacje i komunikacja

 

1. Pracownik szkoły zobowiązany jest do traktowania każdego ucznia z szacunkiem.
2. Pracownik szkoły respektuje prawo małoletniego do własnego zdania, odczuwania i wyrażania swoich emocji. Zadaniem pracownika jest wskazanie uczniowi sposobu wyrażania własnego zdania i emocji z poszanowaniem praw innych osób.
3. Pracownik szkoły reaguje na wszelkie formy przemocy i nietolerancji wśród małoletnich w sposób stanowczy z zastosowaniem zasad konstruktywnej krytyki nie dopuszczając do eskalacji niepożądanych zachowań. 
4. Niedopuszczalne jest stosowanie jakiejkolwiek formy przemocy wobec małoletnich.
5. W komunikacji uczniami należy zachowywać szacunek, cierpliwość, wyrozumiałość i powściągliwość.
6. Od pracownika szkoły wymagana jest kultura języka. Nie dozwolone jest zawstydzanie, obrażanie, upokarzanie czy lekceważenie małoletniego. 
7. Pracownik szkoły  słucha aktywnie tego, co uczeń chce mu przekazać, zarówno w sposób werbalny jaki i pozawerbalny.
8. Na przejawy niewłaściwego zachowania ucznia stosuje zasadę konstruktywnej krytyki i dezaprobatę zachowania, a nie ucznia.
9. Zakazane jest ujawnianie osobom nieuprawnionym informacji poufnych, wrażliwych związanych z małoletnim i jego rodziną, między innymi: wizerunku małoletniego, informacji o jego sytuacji rodzinnej, ekonomicznej, medycznej, opiekuńczej i prawnej.
10. Każdy pracownik szkoły respektuje prawo ucznia do prywatności, za wyjątkiem sytuacji  zagrożenia jego zdrowia lub życia. W takich okolicznościach należy wyjaśnić uczniowi konieczność odstąpienia od zasady poufności.
11. Podczas indywidualnych rozmów z małoletnim, należy zadbać, aby czuł się bezpiecznie.
12. W obecności małoletniego nie wolno używać wulgarnych słów, gestów, obraźliwych uwag oraz niestosownych żartów. 
13. Nigdy nie wolno zastraszać, grozić lub przymuszać małoletniego do zachowań lub działań, które mogą wyrządzić mu szkodę fizyczną lub psychiczną.
14. Należy zapewnić małoletniego o możliwości wyrażenia sprzeciwu wobec działań lub rozmów, które są dla niego niekomfortowe. 

 

§ 3
Zasady bezpiecznych kontaktów fizycznych

 

1. Każde przemocowe zachowanie wobec ucznia jest niedozwolone.
2. Nigdy nie wolno dotykać małoletniego w sposób, który może być uznany jako niestosowny.
3. Należy zachować szczególną ostrożność szczególnie wobec małoletnich, którzy doświadczyli krzywdzenia fizycznego lub nadużycia seksualnego.
4. W uzasadnionych przypadkach dopuszczalny jest kontakt fizyczny pracownika z uczniem. Do sytuacji takich zaliczyć można:

• pomoc uczniowi niepełnosprawnemu w czynnościach higienicznych, jeśli typ niepełnosprawności tego wymaga, a uczeń/ jego opiekun wyrazi na to zgodę;
• pomoc uczniowi niepełnosprawnemu w spożywaniu posiłków;
• pomoc uczniowi niepełnosprawnemu w poruszaniu się po szkole.

 

§ 4
Zasady równego traktowania

 

1. Należy traktować z równością wszystkich  małoletnich bez względu na płeć, pochodzenie, wyznanie, światopogląd oraz status społeczny rodziny.
2. Nie należy faworyzować uczniów z jakichkolwiek przyczyn.
3. Nie wolno podawać dzieciom alkoholu, wyrobów tytoniowych, środków psychoaktywnych ani używać ich w obecności dzieci.
4. Nie wolno udostępniać szkodliwych treści o charakterze erotycznym bądź pornograficznym albo zawierającym elementy przemocy. Nie wolno ich oglądać w obecności małoletnich.

 

§ 5
Zasady organizacji wsparcia dla dzieci z niepełnosprawnościami
i specjalnymi potrzebami

 

1. Małoletni z niepełnosprawnościami otoczeni są szczególną ochroną szkoły, która organizuje dla nich zajęcia stosownie do ich potrzeb i możliwości, zgodnie z przepisami prawa. 
2. Szkoła podejmuje wszelkie działania, aby uczniowie z niepełnosprawnościami i specjalnymi potrzebami edukacyjnymi mogli w pełni uczestniczyć w życiu szkoły i środowiska.
3. Nauczyciele i pracownicy obsługi dbają o to, aby uczniowie ci nie byli przez nikogo dyskryminowani w jakiejkolwiek formie.

 

§ 6

Zachowania niedopuszczalne w sieci i poza godzinami pracy

 

1. Nie jest dozwolone nawiązywanie kontaktów z uczniami uczęszczającymi do szkoły poprzez przyjmowanie bądź wysyłanie zaproszeń w mediach społecznościowych.
2. Nie jest dozwolone utrzymywanie kontaktów towarzyskich z uczniami  uczęszczającymi do szkoły za pośrednictwem szeroko rozumianych sieci komputerowych i zewnętrznych aplikacji. 
3. Dopuszczalną formą komunikacji z uczniami i ich rodzicami lub opiekunami są kanały służbowe (e-mail, wiadomość na Librusie).
4. Jeśli zachodzi konieczność spotkania z uczniami poza godzinami pracy należy poinformować o tym dyrektora szkoły, a rodzice/prawni opiekunowie muszą wyrazić zgodę na taki kontakt.
5. Utrzymywanie relacji towarzyskich lub rodzinnych (jeśli dzieci i rodzice/prawni opiekunowie są osobami bliskimi wobec nauczycieli lub pracowników obsługi) wymaga zachowani poufności wszystkich informacji dotyczących innych dzieci, ich rodziców oraz opiekunów.

 

ZASADY ZAPEWNIAJĄCE BEZPIECZNE RELACJE MIĘDZY MAŁOLETNIMI

§ 7

1. Naczelną zasadą relacji między uczniami jest postępowanie z szacunkiem, przy uwzględnieniu godności i potrzeb wszystkich uczniów. 

2.  Uczniom nie wolno używać przemocy, znęcać się nad uczniami słabszymi.

3.  Uczniom nie wolno wzajemnie się zawstydzać, upokarzać, lekceważyć. Nie wolno podnosić głosu na innych.

4.  Uczniowie powinni szanować prawo innych uczniów do prywatności.

5.  Uczniom nie wolno używać wulgarnych słów, gestów i żartów, czynić obraźliwych uwag, nawiązywać w wypowiedziach do aktywności lub atrakcyjności seksualnej.

6. Nie wolno wykorzystywać wobec innych uczniów przewagi fizycznej (zastraszanie, przymuszanie, groźby itp.).

7.  Uczniom nie wolno utrwalać wizerunku innych uczniów (filmowanie, nagrywanie głosu, fotografowanie) w sytuacji, gdy nie wyrazili oni na to zgody i w sytuacjach, które mogą ich zawstydzać lub obrażać.

8.   Uczniom nie wolno proponować kolegom alkoholu, wyrobów tytoniowych ani innych     nielegalnych substancji.

 

PRAWA I OBOWIĄZKI UCZNIA

§ 8

 

1. Prawa i obowiązki ucznia, w tym zasady zachowania obowiązujące na terenie szkoły zapisane są w Statucie Szkoły oraz w wewnętrznych procedurach oraz regulaminach.
2. Nauczyciele prowadząc z uczniami lekcje, w szczególności wychowawcy oddziałów, zapoznają ich na początku każdego roku szkolnego z prawami i obowiązkami oraz uczą
   w trakcie  roku szkolnego zasad bezpiecznego zachowania się w różnych sytuacjach
   w życiu realnym i wirtualnym.
3. Prawa i obowiązki uczniów upowszechniane są w środowisku szkolnym. 

ROZDZIAŁ III

ZASADY BEZPIECZNEGO KORZYSTANIA Z MEDIÓW ELEKTRONICZNYCH I INTERNETU NA TERENIE SZKOŁY

§ 9

1. Szkoła zapewnia nauczycielom dostęp do Internetu po wdrożeniu i zaktualizowaniu systemu oraz oprogramowania zabezpieczające przed dostępem do niewłaściwych treści oraz wirusami, w tym oprogramowanie filtrujące treści.
2. Dyrektor wyznacza osobę odpowiedzialną za utrzymanie i monitorowanie bezpieczeństwa w sieci – Administratora Systemu Informacji.
3. Uczniowie korzystają na lekcji  z Internetu wyłącznie pod nadzorem nauczyciela.
4. Uczniowie korzystają z telefonów i innych urządzeń z dostępem do sieci Internet zgodnie z regulaminem korzystania z tych urządzeń obowiązującym na terenie szkoły.
5. Nauczyciele  informatyki  i wychowawcy klas zapoznają uczniów na początku roku
   z zasadami bezpiecznego korzystania z Internetu. Przypinają uczniom  te zasady przynajmniej dwa razy w ciągu roku szkolnego.
6. W przypadku stwierdzenia lub powzięcia informacji o występującej przeciwko małoletniemu cyberprzemocy, pracownicy niezwłocznie reagują:

1. zgłaszają problem wychowawcy oraz rodzicom,
2. wychowawca informuje o zaistniałej sytuacji dyrektora szkoły,
3. dyrektor powołuje zespół ds. pomocy psychologiczno- pedagogicznej dla pokrzywdzonego i sprawcy.
4. Zespół podejmuje współpracę z rodzicami pokrzywdzonego i sprawcy.
5. W  przypadku braku współpracy ze strony rodziców dziecka podejrzanego lub będącego odpowiedzialnym za cyberprzemoc, pedagog i dyrektor, po dokonaniu oceny sytuacji i poinformowaniu rodziców, jeżeli zachodzi taka konieczność, powiadamiają właściwe instytucje i organy (pomoc społeczną, policję, sąd rodzinny),

 

ZASADY OCHRONY WIZERUNKU ORAZ DANYCH OSOBOWYCH MAŁOLETNICH

 

Zasady ochrony danych osobowych

§ 10

 

1. Szkoła zapewnia najwyższe standardy ochrony danych osobowych dzieci zgodnie obowiązującymi przepisami prawa. Szkoła zatrudnia w tym celu Inspektora Danych Osobowych oraz powołuje Administratora Systemów Informatycznych.
2. Pracownicy szkoły mają obowiązek zachowania w tajemnicy danych osobowych, które przetwarzają.
3. Pracownicy szkoły mają obowiązek zabezpieczania danych osobowych przed dostępem osób nieuprawnionych.
4. Dane osobowe ucznia  udostępniane są wyłącznie osobom i podmiotom uprawnionym na podstawie odrębnych przepisów.
5. Pracownik szkoły jest uprawniony do przetwarzania danych osobowych dziecka i udostępniania tych danych w ramach pracy w zespole interdyscyplinarnym/grupie roboczej zespołu interdyscyplinarnego, powołanych w trybie ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie.
6. Nauczyciel może wykorzystać informacje w celach szkoleniowych lub edukacyjnych wyłącznie z zachowaniem anonimowości dziecka oraz w sposób uniemożliwiających jego identyfikację. 

 

Zasady ochrony wizerunku małoletniego

§ 11
 

1. Szkoła uznaje prawo ucznia do prywatności oraz zapewnia ochronę jego wizerunku.
2. Nauczycielom i pracownikom obsługi nie wolno umożliwiać przedstawicielom mediów utrwalania wizerunku dziecka (filmowanie, fotografowanie, nagrywanie głosu dziecka) na terenie placówki bez pisemnej zgody rodzica lub opiekuna prawnego dziecka. 
3. Niedopuszczalne jest podanie przedstawicielowi mediów danych kontaktowych do opiekuna dziecka – bez wiedzy i zgody tego opiekuna. 
4. Jeżeli wizerunek dziecka stanowi jedynie szczegół całości, takiej jak: zgromadzenie, krajobraz, publiczna impreza, zgoda rodziców lub opiekunów prawnych na utrwalanie wizerunku dziecka nie jest wymagana. 
5. Upublicznienie przez pracownika szkoły wizerunku ucznia utrwalonego w jakiejkolwiek formie (tj. fotografia, nagranie audio-wideo) wymaga pisemnej zgody opiekuna ucznia.
6. Zgody te są pozyskiwane od rodziców / opiekunów w formie pisemnej w momencie przyjmowania dziecka do szkoły.
7. Utrwalanie wizerunku uczniów – za zgodą rodziców – powinno mieć zawsze swoje uzasadnienie w realizacji celów dydaktycznych i opiekuńczo-wychowawczych lub służyć relacjonowaniu wydarzeń z życia szkoły np. imprez i uroczystości klasowych/ szkolnych, warsztatów edukacyjnych, zajęć sportowych, prezentacji prac i osiągnięć uczniów itp. 
8.  Przed utrwaleniem wizerunku małoletniego należy ucznia oraz opiekuna poinformować
   o tym, gdzie będzie umieszczony zarejestrowany wizerunek i w jakim kontekście będzie wykorzystywany (np. że umieszczony zostanie na stronie www.youtube.pl) w celach promocyjnych.
9. W sytuacji, gdy wydarzenie w szkole zostanie zlecone osobie zewnętrznej (fotografowi lub kamerzyście):

1. zobowiązany on będzie  do noszenia identyfikatora w czasie trwania wydarzenia, 
2. zawsze będzie przebywał z dziećmi pod nadzorem pracownika szkoły,
3. rodzice/opiekunowie prawni oraz dzieci, zostaną poinformowani, że osoba/firma rejestrująca wydarzenie będzie obecna podczas wydarzenia.

7. W sytuacjach, w których rodzice/opiekunowie lub widzowie szkolnych wydarzeń i uroczystości itd. rejestrują wizerunki dzieci do prywatnego użytku, informujemy na początku każdego z tych wydarzeń o tym, że zorganizowana impreza ma charakter publicznie otwarty i w trakcie jej trwania nie mają zastosowania przepisy: rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z 27.04.2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych), (Dz.U. UE L 119, s. 1 – RODO) oraz art. 81 ust. 1 ustawy z 4.02.1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz.U. z 2022 r. poz. 2509 ze zm.).

 

ROZDZIAŁ IV

PROCEDURY INTERWENCJI

W PRZYPADKU KRZYWDZENIA DZIECKA PRZEZ RODZICÓW
LUB INNE OSOBY

 

§ 12

 

1. W przypadku powzięcia przez pracownika podejrzenia, że dziecko jest krzywdzone, ma on obowiązek przekazania uzyskanej informacji do wychowawcy, psychologa, pedagoga specjalnego oraz dyrektora szkoły. 
2. Dyrektor lub osoby odpowiedzialne za Program Ochrony Małoletnich wzywa osobę, którą podejrzewa o krzywdzenie i informuję ją o podrzeniu.
3. Wskazana przez dyrektora osoba sporządza zapis zaistniałej sytuacji wraz opisem sytuacji szkolnej i rodzinnej dziecka na podstawie rozmów z małoletnim, nauczycielami i rodzicami w formie notatki służbowej. W notatce w szczególności powinny znaleźć się informacje o tym kogo dotyczy sytuacji, opis sytuacji, wypowiedź dziecka bądź świadka, ustalenia, podjęte działania, efekty oraz osoby zaangażowane.
4. Jeśli z analizy sytuacji wyniknie konieczność podejmowania dodatkowych działań psycholog lub pedagog specjalny lub pedagog lub terapeuta pedagogiczny w porozumieniu z wychowawcą przygotowuje plan pomocy dziecku.
5. Plan pomocy dziecku powinien zawierać wskazania dotyczące podjętych działań w celu zapewnienia mu bezpieczeństwa, w tym zgłoszenie podejrzenia krzywdzenia do odpowiedniej instytucji i zapewnienie wsparcia małoletniemu.
6. W przypadku incydentu, gdy ryzyko powtarzalności jest nieznaczne, dokonuje się stosownych wpisów w dokumentacji psychologa lub pedagoga specjalnego lub pedagoga lub terapeuty pedagogicznego, wychowawcy oraz dyrektora lub innych nauczycieli związanych z sytuacją. 

 

§ 13

 

1. W przypadkach dotyczących znęcania się fizycznego lub psychicznego albo wykorzystywania seksualnego, dyrektor powołuje zespół interwencyjny w składzie:

1. dyrektor,
2. psycholog,
3. pedagog lub pedagog specjalny,
4. wychowawca.

 

2. W przypadku gdy podejrzenie krzywdzenia dziecka zgłosili jego opiekunowie, powołanie zespołu interwencyjnego jest obligatoryjne. Zespół interwencyjny wzywa opiekunów dziecka na spotkanie wyjaśniające. Ze spotkania sporządzany jest protokół.
3. Zespół interwencyjny sporządza plan pomocy dziecku, na podstawie opisu sporządzonego przez członków zespołu na podstawie uzyskanych informacji.
4. Plan pomocy jest konsultowany z rodzicami w celu włączenia ich do współpracy.
5. W sytuacji, gdy potencjalnym sprawcą krzywdzenia dziecka jest rodzic/opiekun, wyłącza się go działań w celu ochrony dziecka przed dalszym krzywdzeniem bądź jego eskalacją. 
6. Rozmowy i ustalenia prowadzone są z rodzicem/opiekunem niekrzywdzącym.
7. Jeśli dziecko jest krzywdzone przez oboje rodziców lub jest wychowywane przez jednego rodzica, który krzywdzi dziecko i nie można wskazać opiekuna, który zagwarantuje dziecku bezpieczeństwo, dyrektor szkoły nawiązuje współpracę z odpowiednimi instytucjami lub służbami, w celu zabezpieczenia dziecka.
8. Dyrektor informuje rodziców/opiekunów o obowiązku placówki zgłoszenia podejrzenia krzywdzenia do odpowiedniej instytucji (prokuratura/policja lub sąd rodzinno-opiekuńczy lub przewodniczący zespołu interdyscyplinarnego).
9. Po poinformowaniu rodziców, dyrektor szkoły składa zawiadomienie o podejrzeniu przestępstwa do prokuratury/policji lub wniosek o wgląd w sytuację rodziny do Sądu Rejonowego, Wydziału Rodzinnego i Nieletnich lub przesyła formularz „Niebieska Karta – A” do przewodniczącego zespołu interdyscyplinarnego.
10. Dalszy tok postępowania leży w kompetencjach instytucji, do której zostało skierowane zawiadomienie.
11. W przypadku gdy podejrzenie krzywdzenia zgłosili opiekunowie dziecka, a podejrzenie to nie zostało potwierdzone, należy o tym fakcie poinformować opiekunów dziecka na piśmie.

 

PROCEDURA „NIEBIESKIEJ KARTY”
§ 14

 

1. Procedura „Niebieskiej karty” uruchamiana jest w przypadku podejrzenia lub stwierdzenia przemocy fizycznej lub psychicznej w sytuacji przemocy w rodzinie.
2. Wszczęcie procedury następuje z chwilą wypełnienia formularza „Niebieska Karta – A” w przypadku uzasadnionego podejrzenia stosowania przemocy domowej lub zgłoszenia dokonanego przez świadka przemocy domowej.
3. Jeżeli istnieje podejrzenie stosowania przemocy domowej wobec małoletniego, działania w ramach procedury przeprowadza się w obecności rodzica, opiekuna prawnego lub faktycznego.
4. Osoba wszczynająca procedurę dokonuje wstępnej diagnozy sytuacji w związku z zaistnieniem uzasadnionego podejrzenia stosowania przemocy domowej i przeprowadza rozmowę z osobą doznającą przemocy domowej, a także, w miarę możliwości, z osobą stosującą przemoc. 
5. Rozmowę z osobą doznającą przemocy domowej przeprowadza się w warunkach gwarantujących swobodę wypowiedzi, poszanowanie godności oraz zapewniających bezpieczeństwo. 
6. Osobie doznającej przemocy domowej przekazuje się informacje w prostym, przejrzystym i przystępnym dla niej języku, z uwzględnieniem stanu i okoliczności, które mogą mieć wpływ na zdolność rozumienia i bycie rozumianym. 
7. W trakcie rozmowy z osobą stosującą przemoc domową informuje się ją w szczególności o prawnokarnych konsekwencjach stosowania przemocy domowej oraz wskazuje na konieczność zmiany sposobu postępowania.
8. Jeżeli istnieje podejrzenie, że osobami stosującymi przemoc domową wobec małoletniego są rodzice, opiekunowie prawni lub faktyczni, działania w ramach procedury przeprowadza się w obecności pełnoletniej osoby najbliższej, lub pełnoletniej osoby wskazanej przez małoletniego.
9. Działania z udziałem osób doznających przemocy domowej przeprowadza się w miarę możliwości, w obecności psychologa.
10. Jeżeli osoba objęta procedurą „Niebieskie Karty” nie włada językiem polskim w mowie i piśmie lub jest osobą głuchą lub niemą lub występują okoliczności, które mogą mieć wpływ na zdolność rozumienia i bycie rozumianym, członkowie grupy diagnostyczno-pomocowej występują do zespołu interdyscyplinarnego z wnioskiem o zapewnienie udziału tłumacza w czynnościach z osobą objętą procedurą.
11. Jeżeli osobą doznającą przemocy domowej jest małoletni, formularz „Niebieska Karta – B” przekazuje się rodzicowi, opiekunowi prawnemu lub faktycznemu, a w przypadkach, o których mowa w § 5 ust. 3 – osobie najbliższej lub pełnoletniej osobie wskazanej przez małoletniego.
12. Formularza „Niebieska Karta – B” nie przekazuje się osobie stosującej przemoc domową.
13. Wypełniony formularz „Niebieska Karta – A” niezwłocznie, nie później niż w terminie 5 dni roboczych od dnia wszczęcia procedury, przekazuje się do zespołu interdyscyplinarnego. 
14. Kopię wypełnionego formularza „Niebieska Karta – A” pozostawia się u wszczynającego procedurę. 
15. Formularz „Niebieska Karta – A” niezwłocznie, nie później niż w terminie 3 dni roboczych od dnia jego otrzymania, jest przekazywany grupie diagnostyczno-pomocowej. 
16. Dalszy tok postępowania leży w kompetencjach instytucji, do której zostało skierowane zawiadomienie.

 

PROCEDURA INTERWENCJI W PRZYPADKU KRZYWDZENIA MAŁOLETNIEGO PRZEZ PRACOWNIKA PLACÓWKI
§ 15

1. Krzywdzenie małoletniego przez pracownika może przybierać formę:

1. Przestępstwo na szkodę dziecka (np. przemoc fizyczna, wykorzystywanie seksualne, znęcanie się).
2. Negatywne zachowanie względem małoletniego (np. ośmieszanie dziecka, dyskryminowanie, nierówne traktowanie, ignorowanie problemów i potrzeb, nadmierna krytyka, zawstydzanie, oczekiwania nieadekwatnych do wieku i możliwości rozwojowych małoletniego, oczernianie dziecka i jego rodziny).

2. Osoba podejrzewająca krzywdzenia dziecka w szkole zgłasza problem osobie odpowiedzialnej za Program Ochrony Małoletnich- dyrektorowi szkoły.

§ 16

Przestępstwo na szkodę dziecka

1. Dyrektor wzywa osobę, którą podejrzewa się o krzywdzenie i informuje ją w obecności wyznaczonego członka zespołu ds. pomocy psychologiczno-pedagogicznej o podejrzeniu.
2. Dyrektor sporządza notatkę służbową oraz opracowuje plan pomocy dziecku.
3. Dyrektor oraz wyznaczeni przez dyrektora specjaliści do spraw pomocy psychologiczno-– pedagogicznej przeprowadzają osobno rozmowę:

1. z dzieckiem, w celu wyjaśnienia sytuacji oraz zapewnienia mu wsparcia i poczucia bezpieczeństwa,
2. z rodzicami/opiekunami, w celu poinformowania ich o zaistniałej sytuacji oraz przedstawiony jest im plan pomocy dziecku.

4. Zostają wdrożone zaplanowane działania. Sytuacja dziecka jest monitorowana.
5. Jeśli zaistnieje potrzeba dziecko zostaje skierowane do specjalistycznej placówki.
6. Wdrożone działania zostają zakończone po uzyskaniu efektu.
7. Jeśli wdrożone działania nie przyniosą efektu z osobą krzywdzącą zostaje rozwiązana współpraca na podstawie Karty Nauczyciela lub Kodeksu Pracy.

§ 17

Negatywne zachowania wobec dziecka

1. Dyrektor wraz z wyznaczonym członkiem zespołu do spraw pomocy psychologiczno - pedagogicznej przeprowadzają rozmowę z pracownikiem na temat zdarzenia. 
2. Dyrektor dyscyplinuje pracownika.
3. W uzasadnionych przypadkach informuje o obowiązku zawiadomienia policji lub prokuratury.
4. Dyrektor wraz z wyznaczonym członkiem zespołu do spraw pomocy psychologiczno- pedagogicznej przeprowadzają równolegle rozmowę z:

1. pokrzywdzonym dzieckiem w celu udzielenia mu wsparcia i zapewnienia bezpieczeństwa,
2. rodzicami/opiekunami dziecka w celu poinformowania o zaistniałej sytuacji oraz ustalonym planie pomocy dziecku.

5. Placówka wdraża ustalone zasady działania oraz przeprowadza monitoring sytuacji.
6. Wdrożone działania zostają zakończone po uzyskaniu efektu.
7. Jeśli wdrożone działania nie przyniosą efektu z osobą krzywdzącą zostaje rozwiązana współpraca na podstawie Karty Nauczyciela lub Kodeksu Pracy.

ROZDZIAŁ V

ZASADY USTALENIA PLANU WSPARCIA DZIECKA
PO UJAWNIENIU KRZYWDZENIA

§ 18
Rozmowa z dzieckiem

1. rozmowę z dzieckiem przeprowadza psycholog, pedagog specjalny, pedagog, terapeuta pedagogiczny lub wychowawca w zależności od tego do kogo dziecko ma większe zaufanie.
2. miejsce, w którym jest przeprowadzana rozmowa z dzieckiem powinno być bezpieczne i neutralne.
3. na rozmowę z dzieckiem należy przeznaczyć odpowiednią ilość czasu, należy unikać presji czasu.
4. rozmowa powinna przebiegać w bezpiecznej atmosferze.
5. osoba prowadząca rozmowę musi wykazywać cierpliwość i zrozumienie.
6. należy używać zrozumiałego języka, 
7. sporządzić notatkę z rozmowy, w której będą zawarte słowa dziecka.
8. ocena poziomu bezpieczeństwa dziecka powstaje na podstawie analizy zebranych informacji oraz obserwacji funkcjonowania dziecka. Dokonywana jest na podstawie rozmowy z dzieckiem oraz innymi osobami, z których wynika jakich form przemocy dziecko doznało, jak często, o jakim nasileniu i kto jest sprawcą ujawnionej przemocy.

 

§ 19
Rozmowa z rodzicem/opiekunem oraz podjęcie działań

 

1. dyrektor lub wyznaczony pracownik szkoły przeprowadza rozmowę z rodzicem, który nie stosuje przemocy. Informuje go o otrzymanym zgłoszeniu dotyczącym podejrzenia stosowania przemocy wobec dziecka i zobowiązuje do podjęcia właściwych działań, mających zagwarantować bezpieczeństwo dziecka oraz współpracy na rzecz dziecka,
2. dyrektor lub wyznaczony przez niego pracownik wszczyna procedury „Niebieskie Karty” (procedura jest uruchamiana gdy zachodzi podejrzenie stosowania przemocy wobec dziecka),
3. dyrektor składa wniosek do sądu rodzinnego o wgląd w sytuację rodzinną dziecka, gdy rodzina dopuszcza się poważnych zaniedbań wobec dziecka oraz odmawia współpracy ze szkołą,
4. dyrektor szkoły zleca zespołowi ds. pomocy psychologiczno-pedagogicznej, który opracowuje plan wielospecjalistycznego wsparcia dla dziecka i jego rodziny.

 

§ 20

Opracowanie planu wsparcia

 

1. podjęcie przez placówkę działań w celu zapewnienia dziecku bezpieczeństwa i wsparcia, w tym zgłoszenie podejrzenia krzywdzenia do odpowiedniej instytucji,
2. określenie celu oferowanego wsparcia na podstawie diagnozy sytuacji dziecka po ujawnieniu krzywdzenia.
3. określenie form wsparcia, jakie może zaoferować szkoła,
4. ustalenie planu współpracy z instytucjami zewnętrznymi,
5. udzielenie systematycznej lub okresowej pomocy np. psychologiczno-pedagogicznej, terapeutycznej, prawnej lub innej wynikającej z potrzeb,
6. zapewnienie specjalistycznego wsparcia dla dziecka i jego rodziny,
7. zapewnienie poczucia bezpieczeństwa oraz wzmacnianie własnej wartości dziecka.
8. przedstawieni rodzicom/opiekunom planu pomocy oraz zalecenie współpracy w jego realizacji.
9. w przypadku, gdy podejrzenie stosowania przemocy wobec dziecka uruchomienie stosownych procedur.

 

ROZDZIAŁ VI

§ 21

WDRAŻANIE I MONITOROWANIE STOSOWANIA
PROGRAMU OCHRONY MAŁOLETNICH

1. Osobami odpowiedzialnymi za program Ochrony Małoletnich w szkole są: dyrektor, pedagog, pedagog specjalny oraz psycholog.

 

2. Dyrektor szkoły w szczególności:

1. przekazuje informacje prawne oraz nadzoruje przestrzeganie ustalonych standardów,
2. monitoruje przepływ informacji o standardach obowiązujących w szkole do wszystkich pracowników, rodziców oraz dzieci,
3. organizuje szkolenia.

 

3. Zespół specjalistów do spraw pomocy psychologiczno-pedagogicznej:

1. omawia i weryfikuje pragmatykę wdrażania standardów,
2. przygotowuje materiały szkoleniowe dla pracowników, rodziców i uczniów,
3. w miarę potrzeb szkoli pracowników i rodziców oraz organizuje prelekcje dla uczniów,
4. aktualizuje informacje o standardach i dopilnowuje aby zostały udostępnione dla pracowników, rodziców oraz uczniów.

 

4. W szkole obowiązują następujące zasady przygotowania personelu do wdrażania standardów:

1. przed rozpoczęciem roku szkolnego organizowane jest dla wszystkich pracowników szkolenie dotyczące standardów obowiązujących w szkole,
2. nowozatrudnieni pracownicy przeszkoleni są w pierwszym tygodniu pracy,
3. dokumentowanie działań może odbywać się w szczególności przez:

1.  ogłoszenie kierowane do nauczycieli przez dziennik elektroniczny z obowiązkiem potwierdzenia przez nauczyciela zapoznania się z materiałami, 
2. zapis w protokole zebrania rady pedagogicznej  wraz z listą obecności w przypadku szkolenia całej rady pedagogicznej, 
3. zapis w dzienniku zespołu specjalistów ds. pomocy psychologiczno-pedagogicznej w przypadku szkoleń indywidualnych.

 

ROZDZIAŁ VII

 

§ 22
 

PRZEPISY KOŃCOWE

Ogłoszenie Standardy Ochrony Małoletnich następuje w sposób dostępny dla pracowników szkoły oraz rodziców:

1. w wersji elektronicznej: na stronie internetowej szkoły,
2. w dzienniku elektronicznym,
3. w wersji papierowej: biblioteka, pokój nauczycielski w budynku A i budynku G,

Załączniki:

1. Protokół interwencji w przypadku podejrzenia krzywdzenia dziecka lub jego krzywdzenia.
2. Rejestr zdarzeń podejrzenia krzywdzenia lub krzywdzenia dziecka.